FIZJOTERAPIA, REHABILITACJA, ĆWICZENIA
Znaczenie w kompleksowym postępowaniu w OA
Fizjoterapia jest ważnym uzupełnieniem lub alternatywnym leczeniem OA. Może znacząco poprawić odpowiedź na leki i oraz podnieść jakość życia pacjentów. 35-37
Ćwiczenia terapeutyczne, terapia manualna i fizykoterapia są stosowane w celu przywrócenia, utrzymania i zwiększenia sił fizycznych oraz funkcji. 3
U pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów fizjoterapia ma na celu:
- Zmniejszyć ból
- Zapobiegać zanikom mięśni
- Utrzymać ruchomość stawów
Wybierając metodę fizjoterapii, należy wziąć pod uwagę takie czynniki jak:
- Aktualny stan zdrowia i sprawność pacjenta
- Warunki środowiskowe w jakich żyje
- Aktywność i styl życia
- Choroby współistniejące
W praktyce maksymalne korzyści są osiągane, gdy cały proces fizjoterapii ma charakter „pracy zespołowej”. Udział w niej ma lekarz weterynarii, właściciel i profesjonalni terapeuci.
Zalety:
- Ocena stanu pacjenta dokonana przez wszystkich członków zespołu daje możliwość opracowania indywidulanego planu pracy z określonymi celami
- Optymalizuje wielokierunkowe postępowanie w OA
- Zwiększa przestrzeganie zaleceń i częstotliwość monitorowania postępów leczenia
Częstszy kontakt tworzy również więź z właścicielem i zachęca go do większego zaangażowania w proces leczenia. Wtedy opiekunowie lepiej przestrzegają zaleceń i dostrzegają więcej szczegółów dotyczących postępów.
Piramida fizjoterapii
Istnieje wiele opcji fizjoterapii i często decyzja, od czego zacząć jest trudna. Piramida ta systematyzuje i ułatwia organizację pracy. Priorytetem są proste rozwiązania, które stanowią fundament sukcesu w kompleksowym leczeniu OA. 37
Rozważ koszty, a efektywność oraz praktyczność.
Proces fizjoterapii powinien zaczynać się od podstawy piramidy.
Proste, niskokosztowe zmiany w otoczeniu pacjenta mogą mieć istotny i pozytywny wpływ na leczenie, ale często są niedoceniane i pomijane przez lekarzy i właścicieli !
- Oceń warunki środowiskowe pacjenta z jego właścicielem (np. wizyty domowe, jeśli to możliwe
poproś o nagrania video). - Zwiększ świadomość właściciela, używając lub udostępniając listę kontrolną, która umożliwi mu samodzielną identyfikację i rozwiązywanie problemów.
- Poprawa przyczepności podłoża (np. dywan/wykładzina i maty antypośligowe)
- Unikanie nadmiernego wskakiwania/zeskakiwani, wchodzenia / schodzenia po schodach u zwierząt zagrożonych (np. rampy / stopnie ułatwiające dostęp do podwyższonej powierzchni)
- Poprawa komfortu legowiska do spania
- Unikanie zmian temperatury
- Ustawienie misek z jedzeniem i piciem w wygodnej dla pacjenta pozycji
„Badania wykazały, że kontrola masy ciała i unikanie pasywnego trybu życia może zmniejszyć kliniczne objawy OA i skutkować wydłużeniem życia.
- Redukcja masy ciała 38-39 ma na celu złagodzenia objawów klinicznych u pacjentów z nadwagą, do osiągnięcia oceny sylwetki ciała (BCS) na poziomie 4 w skali 1-9.
- Aktywność fizyczna nie powinna nasilać objawów OA, a właściciele powinni wiedzieć, że:
- codzienne spacery powinny być na smyczy, niezbyt intensywne, krótsze lecz częstsze,
- należy unikać dynamicznych zabaw (skakanie, bieganie itp.),
- należy zwracać uwagę na zaostrzenia objawów i do tego odpowiednio dostosować aktywność.
- Właściciel powinien prowadzić dzienniczek ćwiczeń.
- Warto rozważyć zastosowanie monitorów aktywności psów (może to wpłynąć na lepsze
przestrzeganie zaleceń i dostarczyć bardziej obiektywnych informacji).
- Podczas codziennych spacerów włączyć ćwiczenia balansujące (korzystając z różnych nawierzchni).
Ciepło- i zimnolecznictwo jest
tanie łatwe do wykonania przez
właściciela !
- Ćwiczenia terapeutyczne:
- balansowanie ciałem,
- tor cavaletti lub lekkich przeszkód (kartony),
- ćwiczenia bierne (PROM) zajętych stawów,
- bieżnia sucha,
- ćwiczenia siad-stój,
- ćwiczenia wejście i zejście z rampy/kładki.
- Masaż
- Terapia zimnem (wspomagająco):
- powoduje skurcz naczyń i działanie przeciwbólowe,
- w stanach zaostrzenia lub po wysiłku.
- Terapia ciepłem (wspomagająco):
- rozszerzenie naczyń, miorelaksacja,
- przydatne przed ćwiczeniami biernymi,
- czasowo znosi ból.
Aby uzyskać najlepsze wyniki,
pracuj zespołowo a nie indywidulanie.
Zawsze pytaj pozostałych członków
zespołu i opiekuna o informację zwrotną.
Komunikacja to podstawa!
Profesjonalnie wyszkoleni zoofizjoterapeuci…
- Potrafią zdiagnozować określone zaburzenia i deficyty
- Opracować realistyczne plany terapii dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta i właściciela
- Aktywnie angażują właściciela pacjenta w leczenie
- Modyfikują plan leczenia zgodnie z postępami
- Mają dostęp do wielu zaawansowanych metod, które istotnie mogą poprawić jakość życia pacjentów: 41-43
- laseroterapia i przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (TENS)
- terapia falą uderzeniową
- pole magnetyczne
- bieżnia wodna
